Słowa kluczowe
surdoglottodydaktyka
polski język migowy
przestrzeń
przyimki
Jak cytować
Abstrakt
This paper presents the problem of teaching Polish as a foreign language to hearing impaired people, which is the subject analyzed by researchers of glottodidactics or surdoglottodidactics. The analyses conveyed in this paper refer to the problems of using prepositions that express spatial relations between objects in Polish language. Texts written by hearing impaired people show different problems that lead to mistakes occurring in using prepositions and words combined with them. The encountered problems are mostly caused by unawareness of the meaning of the prepositions, the lack of knowledge of the inflection that is obligatory after every preposition (agreement) and that is combined with the semantic of the whole phrase including preposition, and the ignorance of phrasal constructions. The mistakes occur in the analyzed texts, because students (and also their teachers) are unaware of differences between Polish spoken language and Polish sign language (PJM). The knowledge about different modality of each language and their specific subsystems (especially morphosyntactic) would enable teachers to teach Polish as a foreign language better, in more efficient way. They need to understand that Polish language is the educational language for hearing impaired students, the native language as second language, that in most situations functions as their first language.
Bibliografia
Chłopek Z., 2011, Nabywanie języków trzecich i kolejnych oraz wielojęzyczność, Wrocław.
Czykwin E., Misiejuk D., 2002, Dwujęzyczność i dwukulturowość w perspektywie psychopedagogicznej, Białystok.
Domagała-Zyśk E., 2013, Wielojęzyczni. Studenci niesłyszący i słabosłyszący w procesie uczenia się i nauczania języków obcych, Lublin.
Gaszewski J., 2016, Czy przyimki podlegające rekcji nie wyrażają znaczenia?, „Język Polski” XCVI, z. 1, s. 80–95.
Jachimowska K., 2013, Sposoby komunikacji głuchych, ich kompetencje komunikacyjne i językowe a proces komunikacji, [w:] tejże, Komunikacyjne aspekty tekstów pisanych przez osoby z dysfunkcją słuchu, Łódź, s. 51–60.
Korpusowy słownik polskiego języka migowego, 2016, red. P. Rutkowski, J. Łacheta, M. Czajkowska-Kisil, J. Linde-Usiek nie wicz, Warszawa (publikacja online).
Krążyńska Z., 2000, Staropolskie konstrukcje z przyimkami. Część I, Poznań.
Lingwistyka przestrzeni i ruchu. Komunikacja migowa a metody korpusowe, 2014, red. P. Rutkowski, S. Ło zińska, Warszawa.
Lipińska E., Seretny A., 2012, „Język polski” — przegląd terminologii stosowanej w glottodydaktyce polonistycznej, [w:] E. Lipińska, A. Seretny, Między językiem ojczystym a obcym. Nauczanie i uczenie się języka odziedziczonego na przykładzie szkolnictwa polonijnego w Chicago, Kraków.
Moroń E., Zarzeczny G., 2014, Głuchy — językowe podstawy stereotypu, [w:] Edukacja głuchych. Materiały konferencyjne, Warszawa 20 marca 2014, http://www.ifp.uni.wroc.pl/data/files/pub-9212.pdf [dostęp: 14.05.2016].
Podlawska D., Płóciennik I., 2002, Leksykon nauki o języku, Bielsko-Biała.
Ruta K., Wrześniewska-Pietrzak M., 2014, Od niemowy do człowieka dwujęzycznego, czyli o świadomości i nauczaniu języka polskiego głuchych — uwagi nie tylko glottodydaktyczne, Poznańskie Spotkania Językoznawcze, nr 27, s. 119–133.
Ruta K., Wrześniewska-Pietrzak M., 2015, Jakim językiem mówią głusi? — język migowy i polszczyzna w wypowiedziach głuchych, Roczniki Humanistyczne, vol. 63, s. 193–212.
Szczepankowski B., 1999, Niesłyszący — głusi — głuchoniemi. Wyrównywanie szans, Warszawa 1999.
Święcka A., 2016, Wpływ polskiego języka migowego na kształt wypowiedzi pisemnych tworzonych przez Głuchych [praca doktorska].
Świdziński M., 2007, Jak Głusi przyswajają język: o językach migowych i miganych, [w:] Język migowy we współczesnym szkolnictwie na świecie i w Polsce, red. I. Grzesiak, Malbork.
Tomaszewski P., Piekot T., 2015, Język migowy w perspektywie socjolingwistycznej, Socjolingwistyka, nr 29, s. 63–87.
Uniwersalny słownik języka polskiego, 2003, red. S. Dubisz, Warszawa.