Słowa kluczowe
składnia
przymiotnik
przysłówek
operator metapredykatywny
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest opis właściwości składniowych i semantycznych jednostek normalny i normalnie, a przede wszystkim określenie ich statusu gramatycznego. Podstawowa teza tekstu dotyczy istnienia odrębnych jednostek języka reprezentujących, odpowiednio, klasę przymiotników i przysłówków (normalny1/normalnie1), a także operatorów metapredykatywnych (normalny2/normalnie2). Przymiotnik normalny, derywowany semantycznie od przysłówka normalnie, wskazuje na brak wyróżniania się pewnego x-a w zbiorze X. Ktoś lub coś nie jest inne pod względem jakiejś cechy od pozostałych elementów zbioru. Metapredykatyw normalnie (a także przymiotnik metapredykatywny normalny) komentuje spełniany aktualnie akt mowy, a dokładnie potwierdza adekwatność użycia danego predykatu.
Bibliografia
Bartmiński J., Panasiuk J., 1993, Stereotypy językowe, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2, red. J. Puzynina i J. Bartmiński, Wrocław.
Bogusławski A.,1977, On the Thematic-Rhematic Structure of Sentences, Warszawa.
Danielewiczowa M., 2007, Przymiotniki nieprzymiotniki. O pewnym niezwykłym typie wyrażeń w języku polskim, Зборник Матице српске за славистику 71–72, s. 223–234.
Danielewiczowa M., 2012, W głąb specjalizacji znaczeń. Przysłówkowe metapredykaty atestacyjne, Warszawa.
Grochowski M., 1986, O metapredykatywnej funkcji niektórych wyrażeń partykułowo-przysłówkowych w strukturze tekstu [w:] Teoria tekstu. Zbiór studiów, red. T. Dobrzyńska, Wrocław, s. 139–148.
Grochowski M., 2007, Partykuły, parenteza a wyrażenia metatekstowe, Z polskich studiów slawistycznych, seria XI, Językoznawstwo, Warszawa, s. 69–74.
Grochowski M., 2008, Operatory metatekstowe o kształcie superlatiwu przysłówka, Јужнословенски Филолог LXIV, s. 61–72.
Grochowski M., 2012, Operatory metapredykatywne a operatory metatekstowe. Partykuły w strukturze wypowiedzenia, [w:] Polonistyka wobec wyzwań współczesności. V Kongres Polonistyki Zagranicznej, red. S. Gajda, Opole.
Grochowski M., 2018, Asymetria semantycznych i gramatycznych ograniczeń stopniowania przymiotników w języku polskim, Z polskich studiów slawistycznych, seria 13, t. 2, red. Z. Greń, Poznań, s. 83–92.
Grochowski M., Kisiel A., Żabowska M., 2014, Słownik gniazdowy partykuł polskich, Kraków.
Grzegorczykowa R., 2004, Wykłady z polskiej składni, Warszawa.
ISJP: Inny słownik języka polskiego, 2000, red. M. Bańko, Warszawa.
Kisiel A., 2008, O szczególnych upodobaniach. Łączliwość i semantyka przymiotnika szczególny w języku polskim, Poradnik Językowy, z. 9, s. 42–53.
Kisiel A., 2009, Szczególny – nieszczególny, szczególnie – nieszczególnie – czy pary antonimiczne, Slavica Wratislaviensia CL, s. 103–112
Lyons J., 1984, Semantyka 1, Warszawa.
Maldjeva V., 2011, Czy normalność jest w normie, Prace Filologiczne, t. LX, s. 179–187.
Maryn D., 2009, O znaczeniach przedmiotowych i metatekstowych przymiotników zwykły i zwyczajny, [w:] W świecie słów i znaczeń, t. 3: Z zagadnień leksykalno-semantycznych, red. B. Milewska, S. Rzedziecka, Gdańsk, s. 293–300.
Maryn D., 2010a, O znaczeniu przedmiotowym i metatekstowym jednostek regularny i regularnie, Linguistica Copernicana 1 (3), s. 173–192.
Maryn D., 2010b, On the syntactic and semantic features of the items typowy (typical) and typowo (typically / in a typical way), [w:] Polyslav 13. Beiträge der Europäischen Slavistischen Linguistik, München, s. 159–165.
Maryn D., 2011, O cechach składniowych i semantycznych jednostek typowy i typowo, Prace Filologiczne, t. LX, s. 197–205.
Narodowy korpus języka polskiego (online: www.nkjp.pl).
Uniwersalny słownik języka polskiego, 2003, red. S. Dubisz, Warszawa.
Wajszczuk J., 2005, O metatekście, Warszawa.
Wajszczuk J., 2010, Functional class (so called „part of speech”) assignment as a kind of meaning-bound word syntactic information, Cognitive Studies / Études Cognitives 10, s. 15–33.
Wierzbicka A., 1969, Dociekania semantyczne, Wrocław.
WSJP PAN: Wielki słownik języka polskiego PAN, red. P. Żmigrodzki, Kraków, 2007 (online: wsjp.pl).