Słowa kluczowe
style funkcjonalne
analiza kwantytatywna
quasi-imiesłowy
długość zdania
Jak cytować
Abstrakt
W artykule zbadano metodami kwantytatywnymi dystrybucję imiesłowów i quasi-imiesłowów w stylach funkcjonalnych języka polskiego wyróżnionych w NKJP. Dane pokazują zależność pomiędzy częstością występowania imiesłowów a formalnością stylu. Zaobserwowano także mocną korelację dodatnią pomiędzy średnią długością zdania w stylach a częstością występowania imiesłowów przymiotnikowych. Frekwencja wszystkich czterech imiesłowów rośnie wraz z długością zdania, jednak jedynie w przypadku imiesłowów przymiotnikowych długość zdania wpływa na dystrybucję w stylach. Dane potwierdzają także zanikanie imiesłowów uprzednich i pokazują, że tzw. quasi-imiesłowy uprzednie stanowią liczący się odsetek współczesnych użyć imiesłowów uprzednich.
Bibliografia
Bartnicka B., 1970, Adiektywizacja imiesłowów w języku polskim, Warszawa.
Bellert I., 1977, On semantic and distributional properties of sentential adverbs, Linguistic Inquiry VIII, s. 337‒351.
Birzer S., 2012, From subject to subjectivity: Russian discourse structuring elements based on the adverbial participle govorja ‘speaking’, Russian Linguistics XXXVI/3, s. 221‒249.
Birzer S., 2015, Generally speaking, connectivity and conversation management combined: the functions of Russian voobšče govorja and Polish ogólnie mówiąc, Russian Linguistics XXXIX/1, s. 81‒115.
Birzer S., 2016, Assessing the role of pattern and matter replication in the development of Polish komentarze metatekstowe based on infinite verba dicendi (online: https://www.academia.edu/10966631... (dostęp: 26.09.2019 r.)).
Bogusławski A., 1978, Towards an operational grammar, Studia Semiotyczne VIII, s. 29–90.
Bogusławski A., 1988, Preliminaria gramatyki operacyjnej, Polonica XIII, s. 163–223.
Bojałkowska K., 2006a, Imiesłów przysłówkowy jako składnik konstrukcji zdaniowej, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filologia Polska LXII, s. 53–68.
Bojałkowska K., 2010, Opis składniowy imiesłowów przysłówkowych we współczesnym języku polskim, Toruń.
Burska K., 2016, Analityzmy leksykalne i ich syntetyczne odpowiedniki w prasie, Łódź.
Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H., 1986, Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności gramatycznej, Warszawa.
Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H., 1987, Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności leksykalnej, Warszawa.
Eder M., Górski R.L., Król M., 2019, Zmiana w języku. Studia kwantytatywno-korpusowe, Kraków.
Gajda S., 2012b, Stylistyka integrująca, Poradnik Językowy, nr 6, s. 56–66.
Górski R.L., Łaziński M., 2012, Typologia tekstów w NKJP. Narodowy Korpus Języka Polskiego, [w:] Narodowy Korpus Języka Polskiego, red. A. Przepiórkowski, M. Bańko, R.L. Górski, B. Lewandowska-Tomaszczyk, Warszawa, s. 13–23.
Greenacre M.J., 2010, Correspondence Analysis, Interdisciplinary Reviews, Computational Statistics XXV, s. 613–619.
Grochowski M., 1984, Składnia wyrażeń polipredykatywnych (Zarys problematyki), [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, red. Z. Topolińska, Warszawa, s. 213–299.
Jadacka H., 2005, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa.
Klebanowska B., 1982, Przyimek PO w znaczeniu czasowym, Prace Filologiczne XXXI, s. 97–102.
Kubicka E., 2017, Jak mówimy, jakoś mówiąc? Formalne i semantyczne właściwości adwerbialnych uzupełnień quasi-imiesłowowego mówiąc, LingVaria XII, nr 1 (23), s. 99–113.
Kubicka E., 2018, Czy mówiąc prostszym językiem, mówimy prościej? Formalnie narzędnikowe frazy charakteryzujące mówienie, LingVaria XIII, nr 1 (25), s. 79–90.
Moroz A., 2007, Uwagi o ciągach parentetycznych z segmentem mówiąc, [w:] Studia nad słownictwem dawnym i współczesnym języków słowiańskich, red. J. Kamper-Warejko, I. Kaproń-Charzyńska, J. Kulwicka-Kamińska, Toruń, s. 187‒194.
Niehüser W., 1987, Redecharakterisierende Adverbiale, Göppingen.
Pęzik P., 2012, Wyszukiwarka PELCRA dla danych NKJP. Narodowy Korpus Języka Polskiego, [w:] Narodowy Korpus Języka Polskiego, red. A. Przepiórkowski, , M. Bańko, R.L. Górski, B. Lewandowska-Tomaszczyk, Warszawa, s. 253–273.
Stępień M., 2014, Wyrażenia parentetyczne w strukturze wypowiedzi – właściwości semantyczne, składniowe, prozodyczne, Warszawa.
Stępień M., 2017, Walencja czasowników a problem dziedziczenia własności walencyjnych przez quasiimiesłowy przysłówkowe, Prace Filologiczne LXX, s. 411–432.
Szober S., 1959, Człowiek współczesny w zwierciadle języka, [w:] Tenże, Wybór pism, Warszawa, s. 345–353.
Tabakowska I., 1967, Oznajmienia imiesłowowe w języku pisanym uczniów starszych klas szkoły podstawowej na Śląsku, Język Polski XLVII, s. 128–138.
Wajszczuk J., 1997, System znaczeń w obszarze spójników polskich: Wprowadzenie do opisu, Warszawa.
Wajszczuk J., 2005, O metatekście, Warszawa.
Wierzbicka A., Wierzbicki P., 1968, Praktyczna stylistyka, Warszawa.
Wróbel H., 1975, Składnia imiesłowów czynnych we współczesnej polszczyźnie, Katowice.