Słowa kluczowe
jednostka tekstu prawnego
językoznawstwo korpusowe
Korpusomat
prawo własności przemysłowej
Jak cytować
Abstrakt
W artykule omówiono badanie, którego celem było sprawdzenie przydatności aplikacji webowej Korpusomat do analizy warstwy leksykalnej tekstu prawnego. Ramę metodologiczną badania stanowiła koncepcja jednostki tekstu prawnego, odwołująca się do teorii jednostki języka i gramatyki operacyjnej A. Bogusławskiego. Materiałem do badań była ustawa „Prawo własności przemysłowej”, zapisana w postaci cyfrowego korpusu. Ustalono, które narzędzia aplikacji Korpusomat i w jakim zakresie można wykorzystać do wydobycia informacji o właściwościach gramatycznych i statystycznych badanego tekstu prawnego oraz identyfikacji występujących w nim pięciu typów specjalistycznych jednostek leksykalnych. Opracowano zasady badania tekstu prawnego łączące analizę wspomaganą narzędziami cyfrowymi z analizą językoznawczą. Uzyskane wyniki w przyszłości zostaną wykorzystane do opracowania „Słownika jednostek tekstu prawnego”.
Bibliografia
Barczewski, M., Kowalska, E. (red.) . (2019). Leksykon prawa własności intelektualnej. 100 podstawowych pojęć. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
Bednarek, A., Grochowski, M. (1993). Zadania z semantyki językoznawczej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Bogusławski, A. (1988). Preliminaria gramatyki operacyjnej. Polonica, 13, 163–223.
Bogusławski, A. (2008). Semantyka, pragmatyka. Leksykografa głos demarkacyjny. Warszawa: Wydawnictwo TAKT.
Bogusławski, A., Danielewiczowa, M. (2005). Verba Polona Abscondita. Sonda słownikowa III. Warszawa: Elma Books.
Bogusławski, A., Wawrzyńczyk, J. (1993) . Polszczyzna, jaką znamy. Nowa sonda słownikowa. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Katedra Lingwistyki Formalnej.
Danielewiczowa, M. (2012). W głąb specjalizacji znaczeń. Przysłówkowe metapredykaty atestacyjne. Warszawa: BEL Studio.
Danielewiczowa, M. (2014). Struktura i znaczenie eksklamatywów. Na materiale współczesnej polszczyzny. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Katedra Lingwistyki Formalnej.
Danielewiczowa, M. (2016). Dosięgnąć przedmiotu. Rzecz o Ferdynandzie de Saussurze. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Danielewiczowa, M. (2021). Aspekt tematyczny w informacyjnej strukturze wypowiedzi. Rozszerzanie i integracja wiedzy. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Dobaczewski, A. (2002). Zjawiska percepcji wzrokowej. Studium semantyczne. Warszawa: Uniwersytet Warszawski. Katedra Lingwistyki Formalnej.
Dobaczewski, A. (2009). Operacje iterujące w języku polskim (wprowadzenie do opisu). Poradnik Językowy 9, 26–36.
Dobaczewski, A. (2018). Powtórzenie jako zjawisko tekstowe i systemowe. Repetycje, reduplikacje i quasi-tautologie w języku polskim. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Dobaczewski, A., Sobotka, P., Żurowski, S. (2018). Słownik reduplikacji i powtórzeń polskich. Od zleksykalizowanych podwojeń do regularnych układów repetycyjnych. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Gębka-Wolak, M., Moroz, A. (2019). Jednostka tekstu prawnego w ujęciu teoretycznym i praktycznym. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Grochowski, M. (1982). Zarys leksykologii i leksykografii. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Grochowski, M. (1983). Metatekstowa interpretacja parentezy. W: T. Dobrzyńska i E. Janus (red.), Tekst i zdanie (s. 247–258). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Grochowski, M. (1987). O kryteriach określania przedmiotu leksykologii. Studia Linguistica Polono–Jugoslavica, 5, 151–155.
Grochowski, M. (1993). Konwencje semantyczne a definiowanie wyrażeń językowych. Warszawa: Zakład Semiotyki Logicznej Uniwersytetu Warszawskiego.
Grochowski, M. (1997). Wyrażenia funkcyjne. Studium leksykograficzne. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.
Grochowski, M. (2001). Nieciągłe jednostki języka z segmentem nie. Wybrane problemy składni zewnętrznej, wewnętrznej i leksykografii. W: M. Balowski i W. Chlebda (red.), Frazeografia słowiańska (s. 215–220) . Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Grochowski, M. (2002). Wielowyrazowe jednostki funkcyjne. Wprowadzenie do problematyki. W: A.M. Lewicki (red.), Problemy frazeologii europejskiej V (s. 43–50). Lublin: Norbertinum.
Grochowski, M. (2012). Słownik i gramatyka – centrum języka i językoznawstwa. Wprowadzenie do problematyki. W: S. Gajda (red.), Horyzonty humanistyki (s. 85–104). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Grochowski, M. (2017). Terminologia a jednostki leksykalne systemu ogólnego. O definiowaniu terminów w ustawach o nauce i szkolnictwie wyższym. W: R. Przybylska i W. Śliwiński (red.), Terminologia specjalistyczna w teorii i praktyce językoznawców słowiańskich (s. 11–28). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
ISJP – Bańko. M. (red.). (2000). Inny słownik języka polskiego (t. 1–2). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kieraś, W., Kobyliński, Ł. (2021). Korpusomat – stan obecny i przyszłość projektu. Język Polski, 2, 49–58.
Malinowski, A. (2006). Polski język prawny. Wybrane zagadnienia. Warszawa: Wydawnictwo Lexis Nexis.
Malinowski, A. (2012). Polski tekst prawny. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Marciniak, M., Mykowiecka, A., Rychlik, P. (2017). Automatyczne wydobywanie terminologii dziedzinowej z korpusów tekstowych. Język Polski, 1, 64–74.
Michniewicz, G. (2022). Ochrona własności intelektualnej. Warszawa: C. H. Beck.
Moroz, A. (2021). Gerundialne jednostki tekstu prawnego – problem identyfikacji. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 1, 71–86.
Muras, Z. (2020). Podstawy prawa. Warszawa: C. H. Beck.
Przepiórkowski, A. i in . (red.). (2012). Narodowy Korpus Języka Polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
WSJP – Żmigrodzki, P. (red.). (od 2007). Wielki słownik języka polskiego PAN: Instytut Języka Polskiego PAN. https://wsjp.pl/ ( dostęp: 1.04.2023).
Zieliński, A. (1999). Języki prawne i prawnicze. W: W. Pisarek (red.), Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci (s. 50–74). Warszawa: Ośrodek Badań Prasoznawczych UJ.
Zieliński, A. (2004). Język prawny, język administracyjny, język urzędowy. W: E. Malinowska (red.), Język – prawo – społeczeństwo (s. 9–18). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2023 Małgorzata Gębka-Wolak